Kortademigheid kan uiterst beangstigend zijn voor ouderen en hun verzorgers. Velen geloven dat kortademigheid bij ouderen vaak voorkomt vanwege het ouder worden, maar dat is niet het geval. Hoewel het waar is dat mensen bij wie long- en cardiovasculaire aandoeningen zijn vastgesteld, soms kortademigheid voorkomt.
Omdat de kans groter is dat deze ziekten op oudere leeftijd voorkomen, wordt kortademigheid toegeschreven aan hogere leeftijd. De andere aandoeningen die kortademigheid bij ouderen veroorzaken zijn bloedarmoede, spierzwakte en angst. De medische term voor kortademigheid bij ouderen is dyspneu.
Kortademigheid kan optreden als gevolg van voortdurende wisselwerking tussen prikkels (emotie, fysieke inspanning, luchtverontreiniging etc.) enerzijds en de ademhalingsorganen. Om je te helpen geven we je de 4 beste ademhalingsoefeningen om kortademigheid tegen te gaan.
Hoe veroorzaken hart- en longaandoeningen kortademigheid bij ouderen?
Je hart en longen werken samen om zuurstof naar je bloed en weefsels te brengen en koolstofdioxide te verwijderen. Als het één of het ander niet goed werkt, kun je te weinig zuurstof of te veel kooldioxide in je bloed krijgen.
Wanneer dit gebeurt, zegt jouw lichaam dat je harder moet ademen om meer zuurstof binnen te krijgen en koolstofdioxide af te voeren. Alles waardoor jouw lichaam meer zuurstof nodig heeft – zoals fysieke inspanning of op grote hoogte zijn – kan dit ook veroorzaken.
Je hersenen kunnen ook de boodschap krijgen dat je longen niet goed werken. Dit kan ervoor zorgen dat u het gevoel krijgt dat je harder moet ademen. Of dat je een beklemmend gevoel op de borst krijgt. Je gaat overademen, dit gaat gepaard met de volgende symptomen:
- Licht gevoel in het hoofd, duizelig, zwak of niet helder kunnen denken
- Het gevoel alsof je niet op adem kunt komen
- Pijn op de borst of snelle en bonzende hartslag
- Boeren of een opgeblazen gevoel
- Droge mond
- Spierspasmen in handen en voeten
- Gevoelloosheid en tintelingen in de armen of rond de mond
- Problemen met slapen
- Kramp in de benen
Wat zijn de oorzaken van kortademigheid bij ouderen?
Kortademigheid bij ouderen duidt vaak op chronische aandoeningen die verband houden met cardiovasculaire en longaandoeningen.
Chronische obstructieve longziekte (COPD) is een veel voorkomende aandoening waar ouderen last van hebben en die vaak niet gediagnosticeerd wordt. Geschat wordt dat tussen de 11 en 18 procent van de volwassenen van 65 jaar of ouder COPD heeft.
COPD is een progressieve ziekte die verwijst naar een groep longziekten die verstopping van de luchtstroom en ademhalingsproblemen veroorzaken. Simpel gezegd: als er schade aan de longen is, ontstaat er moeite met ademhalen, waardoor je kortademig wordt.
Oorzaken en symptomen van COPD
Roken en luchtvervuiling zijn de twee meest voorkomende oorzaken van COPD. Naarmate je ouder wordt, begint jouw longcapaciteit echter af te nemen en wordt jouw middenrif zwakker. Hierdoor neemt je vermogen om in en uit te ademen af. Dit leidt ertoe dat velen hun COPD-symptomen verwarren met tekenen van veroudering of een andere aandoening, zoals astma.
COPD-symptomen zijn onder meer:
- Ademhalingsmoeilijkheden
- Kortademigheid, vooral tijdens fysieke activiteiten
- Piepende ademhaling
- Beklemming op de borst
Mensen met COPD hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van hartaandoeningen, longkanker en diverse andere chronische aandoeningen.
Symptomen kunnen worden beheerd en verbeterd met veranderingen in levensstijl en ademhalingstechnieken om kortademigheid te helpen verminderen. Met de juiste behandeling kunnen mensen met COPD een goede levenskwaliteit ervaren en een verminderd risico op andere daarmee samenhangende aandoeningen.
Hoe kortademigheid te verlichten? Een aantal tips
- Kalmeer jezelf en ontspan je geest. In de meeste gevallen kan kortademigheid na enkele seconden of minuten verdwijnen.
- Probeer rechtop te zitten, kantel jouw kin naar de borst. Haal 10 korte ademhalingen zo snel als je kunt en doe dit zo vaak als je kunt.
- Zodra je voelt dat jouw borstspieren een beetje ontspannen zijn, adem dan 4 tellen met jouw lippen gesloten. Adem uit met jouw mond open terwijl je een ‘ahh’-geluid maakt. Herhaal dit 3-4 keer.
De 4 beste ademhalingsoefeningen voor ouderen
Ademhalingsoefeningen zijn eenvoudig. Eenvoudiger dan een wandeling in het park en we bedoelen het zowel metaforisch als letterlijk. Om jouw ademhalingscapaciteit te vergroten of jouw longen te vergroten, moet je oefeningen doen die uitsluitend gericht zijn op de manier waarop jij ademt.
Hierbij de 4 beste ademhalingsoefening als je last hebt van kortademigheid:
De 4-8-8-techniek
Adem langzaam en diep in met gesloten lippen. Houd je adem in en tel tot acht (elk getal is prima, zolang je je er prettig bij voelt). Adem uit met samengeknepen lippen (zoals wanneer je fluit). Adem dan opnieuw in. Herhaal het 4-6 keer per dag.
Lange ademhalingen
Sluit je lippen en begin langzaam met inademen terwijl je in gedachten getallen telt. Als je slechts 10 cijfers kunt ademen, probeer dit dan in je volgende oefening te verhogen. Stel jezelf ten doel om minimaal elke dag 5 seconden toe te voegen, en je middenrif zal je later dankbaar zijn.
Borstwand strekken
Adem in, tel tot 4, til je armen op terwijl je inademt en breng ze voor je borst en dan over je hoofd. Adem langzaam uit met samengeknepen lippen en laat je armen langzaam naar hun normale positie zakken. Probeer dit elke dag om de flexibiliteit van jouw borstspieren te vergroten.
Lopen en ademen
Lopen op een vlakke ondergrond terwijl je je concentreert op je in- en uitademing is een geweldige manier om een gezond lichaam te behouden. Begin te lopen wanneer je je op jouw gemak voelt en concentreer je op de ademhaling. Adem in met gesloten lippen en adem uit met op elkaar getuite lippen.
Heb je last van kortademigheid? Probeer dan eens de bovenstaande ademhalingsoefeningen en kijk of dit je verder helpt. Grote kans dat je kortademigheid wat af gaat namen!
Lees meer over gezondheid en levenstijl thema’s voor 50plussers.
