Je zou het niet zeggen van een hoofdstad (van de deelstaat Brandenburg), die ook nog eens bijna vastzit aan het grote Berlijn, maar Potsdam ligt in een schitterend landschap vol meren en bossen. Zijn paleizen zijn daar zo mooi mee verweven, dat steden- en landschapsschoon van Potsdam in 1991 door de UNESCO tot werelderfgoed werd uitgeroepen. Tot de beroemdste en mooiste bouwwerken behoren de paleizen Sanssouci, Neues Palais, Babelsberg en Cecilienhof, allen omgeven door betoverende parken en tuinen.
De Nederlandse Wijk, op-en-top Hollands stadje
Een andere blikvanger is de Nederlandse Wijk (Holländisches Viertel), in het hartje van de stad. De wijk werd tussen 1734 en 1742 gebouwd onder leiding van de Nederlander Jan Bouman: een heel sfeervol carré van 134 huisjes van rode baksteen met puntgevels, waarin tegenwoordig veel ateliers, antiquariaten, winkeltjes, cafés en restaurants een plaatsje gevonden hebben. De bezoeker waant zich er in een op-en-top Hollands stadje. In de wijk Babelsberg bevindt zich een van Duitslands modernste mediaparken.
In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw trokken hier allerlei beroemde staatslieden en acteurs naartoe. De statige villa‘s waarin ze woonden, geven de wijk nog altijd veel cachet. In Filmpark Babelsberg komen film- en actiefans aan hun trekken: stunt- en tv-demonstraties, rondritten door het mediapark, een 4D-bioscoop en uiteenlopende tentoonstellingen bieden voor elk wat wils.
Potsdam en Oranje
Potsdam heeft zijn eerste bloeiperiode te danken aan keurvorst Frederik Willem I, die getrouwd was met Louise Henriëtte van Oranje. Zijn opvolger Frederik Willem II maakte van Potsdam de meest representatieve stad van Pruisen, met prachtige bouwwerken als Sanssouci, waar trouwens een onvervalste Nederlandse windmolen naast staat! Frederik Willem II liet voor de paleisbouw Nederlandse kunstenaars en ambachtslieden overkomen. Zij beschikten ook over de nodige ervaring om de moerasgebieden rond Potsdam droog te leggen en de stad van grachten te voorzien. Ze woonden in het Holländisches Viertel, waar nog altijd jaarlijks een tulpenfeest en Sinterklaas wordt gevierd.
Slot Sanssouci
Dit is natuurlijk het bekendste van alle paleizen in Potsdam. Frederik Willem II liet het naar Frans voorbeeld bouwen. In 1745 werd de eerste steen gelegd en al twee jaar later was dit meesterlijke bouwwerk voltooid. Frederik Willem II wilde een slot waar hij tot rust kon komen en dat spreekt ook uit de naam die hij ervoor koos: “vrij van zorgen”. Het aansluitende park vormt een perfect geënsceneerd staaltje van geformaliseerde natuur.
Het Neue Palais, de Neue Kammern, de Römische Bäder, slot Cecilienhof in de “Neuer Garten“ en slot Babelsberg met het gelijknamige park in landschapsstijl zijn andere publiekstrekkers.
Andere hoogtepunten
De veelzijdigheid van Potsdam is het best te ontdekken tijdens een wandeling door de fraaie binnenstad. Ook hier is er een Brandenburgse poort die samen met de Jagers- en de Nauener poort, statige patriciërshuizen, kerken, musea en galeries, winkelstraten, cafés en restaurants zorgt voor een stijlvolle ambiance. Sinds kort hebben heel wat historische gebouwen hun oude glans terug.
Neuer Markt
Op een paar minuten lopen van de binnenstad is dat te zien aan de gerestaureerde Neuer Markt, het historische centrum van Potsdam, met de Nikolai-concertzaal, het Haus der Brandenburgisch-Preußischen Geschichte en het vlakbij gelegen Filmmuseum. Op Krongut Bornstedt, voormalige modelboerderij en landgoed van de Hohenzollern, is ruimschoots aandacht voor traditionele ambachten. Even bijkomen kunt u in een aantal restaurants en een eigen brouwerij.
Vanaf het heropende Belvedere op de Pfingstberg heeft u een fantastisch uitzicht over de groene omgeving van de stad. Maar een paar minuten lopen daarvandaan ligt de Russische kolonie Alexandrowka, met zijn gerestaureerde en weer toegankelijke Russisch-orthodoxe kapel.
Benieuwd naar moderne tuinarchitectuur? Het Volkspark Potsdam op het tuinbouwtentoonstellingsterrein is een eenentwintigste-eeuws park dat aanzet tot actief ontspannen en plaats biedt aan cultuur en amusement. Hier bevindt zich ook „Biosphäre“, een ultramoderne natuurbelevingsattractie met regenwoud, watervallen en tropische planten.
Op een tochtje langs idyllisch aan het water gelegen paleizen en parken komt de Brandenburgs-Pruisische geschiedenis tot leven. Aanraders zijn slot Petzow met zijn heringerichte waterkant en slot Caputh, schitterend gelegen aan de oever van het Schwielowmeer. De sporen van de Oranjes leiden met name naar Slot Caputh (niet ver van Potsdam). Het slot werd bewoond door de grote keurvorst, die met Louise van Oranje gehuwd was.
Stadsrondritten per fiets
Heerlijk ontspannen zoeven over lommerrijke paden, door parken en langs meren. En daarbij van fietsende stadsgidsen meer horen over de historische, architectonische en landschappelljke hoogtepunten onderweg. Van april t/m oktober kunnen groepen dat op afspraak. Ze hebben de keuze uit verschillende routes, waarvan de Tour Potsdam Royal (17 km, 4 uur) de langste is. Deze tocht met gids voert in gemoedelijk tempo langs de mooiste en belangrijkste bezienswaardigheden van Potsdam en omgeving, zoals de Berlijnse Muur en de beroemde doorgang daarin, de Glienicker Brücke, verder de Neuer Garten, de Nederlandse wijk en slot en park Sanssouci
Meer informatie op: www.potsdam-per-pedales.de
Al even ontspannen glijdt u over de rivier de Havel, op een rondvaartboot van de Weiße Flotte Potsdam of van de Havel Dampfschifffahrt. Meer info: www.potsdamtourismus.de
Bron: oranjeroute.nl