In een wereld waar de tijd voorbij lijkt te vliegen, is dementie een stille verandering die in het begin vaak onopgemerkt blijft. Het kan echter levens wel degelijk beïnvloeden. Laten we daarom duiken in de realiteit van dementie, een wereld waarin vergeetachtigheid en gedragsveranderingen centraal staan. Wat is dementie nu precies? Hoe kun je die eerste signalen herkennen? En wat zijn de stappen die je kunt nemen als je vermoedt dat jijzelf of een naaste te maken heeft met dementie?
In dit artikel bespreken we wat dementie precies is en hoe je beginnende dementie kunt herkennen aan de hand van de meest voorkomende symptomen.
Wat is dementie?
Dementie is een ziekte, waarbij de hersenen signalen niet goed meer kunnen verwerken. Het is een overkoepelende term voor meerdere dementievormen die de cognitieve functies van de hersenen aantasten. Dit resulteert in vrijwel alle gevallen in geheugenverlies, verminderd denkvermogen en gedragsveranderingen. Gedurende de tijd heeft het steeds meer invloed op het dagelijkse leven van de persoon.
Hoe snel de klachten verergeren, verschilt per persoon en per dementievorm. Er zijn namelijk wel vijftig dementievormen. De meest voorkomende vormen van dementie zijn de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie en frontotemporale dementie. Elke vorm heeft zijn eigen kenmerken en symptomen.
Beginnende dementie herkennen
Het herkennen van beginnende dementie kan soms een uitdaging zijn, omdat de symptomen vaak subtiel beginnen en zich daarna geleidelijk ontwikkelen en uiteindelijk steeds duidelijker worden. Toch zijn er enkele veelvoorkomende symptomen die kunnen wijzen op beginnende dementie:
Vergeetachtigheid
Een van de meest opvallende tekenen van beginnende dementie is vergeetachtigheid. Dit gaat verder dan af en toe een naam vergeten of een boodschap die je je niet meer kunt herinneren. Personen met beginnende dementie kunnen belangrijke afspraken missen, herhalen vaak dezelfde vragen en vergeten recente gebeurtenissen.
Problemen met dagelijkse handelingen
Mensen met beginnende dementie kunnen moeite hebben met dagelijkse activiteiten die eerder vanzelfsprekend waren, zoals koken, schoonmaken, aankleden of tandenpoetsen. Ze kunnen bijvoorbeeld vergeten hoe ze hun favoriete gerecht moeten bereiden of ze doen de stappen om zich aan te kleden in de verkeerde volgorde.
Vergissingen met tijd en plaats
Het besef van tijd en plaats kan vervagen bij beginnende dementie. Personen kunnen de datum, dag van de week of zelfs het seizoen vergeten. Soms raken ze in de war over waar ze zich bevinden en hoe ze daar zijn gekomen.
Taalproblemen
Beginnende dementie kan leiden tot problemen met taal. Dit kan zich uiten in moeite hebben met het vinden van de juiste woorden, het herhalen van zinnen tijdens een gesprek, of het gebruik van verwarrende taal. Personen met beginnende dementie kunnen ook sneller namen vergeten.
Kwijtraken van spullen
Het verliezen van persoonlijke spullen en het niet kunnen achterhalen waar ze zijn gebleven, is een ander veelvoorkomend symptoom. Het kan gaan om alledaagse voorwerpen zoals sleutels, portemonnees of brillen, die op ongebruikelijke plaatsen worden teruggevonden.
Slecht beoordelingsvermogen
Personen met beginnende dementie vertonen vaak een verminderd beoordelingsvermogen en nemen risico's die ze normaal zouden vermijden. Ze kunnen bijvoorbeeld grote sommen geld uitgeven aan onbekenden, ongepaste opmerkingen maken in sociale situaties of situaties inschatten als ongevaarlijk terwijl ze dat niet zijn.
Gedragsveranderingen
Gedragsveranderingen zijn een ander belangrijk teken van beginnende dementie. Mensen met beginnende dementie kunnen prikkelbaar, rusteloos, angstig of apathisch worden. Ze kunnen hun interesse verliezen in activiteiten die ze eerder graag deden. Uiteindelijk gebeurt het vaak dat zij zich ook terugtrekken uit sociale interacties.
Veranderingen in persoonlijkheid
Mensen met beginnende dementie kunnen een verandering in persoonlijkheid ervaren. Ze kunnen minder empathisch worden en onverschilligheid tonen ten opzichte van anderen. Ook kunnen ze hun emotionele reacties verliezen.
Het belang van vroegtijdige herkenning
Het herkennen van beginnende dementie is erg belangrijk, omdat vroege ondersteuning de kwaliteit van leven van de persoon met dementie en hun omgeving erg kunnen verbeteren. Als je vermoedt dat jijzelf of iemand in je omgeving tekenen van dementie vertoont, is het aan te raden om contact op te nemen met een huisarts of specialist in geheugenproblemen. Vroegtijdige diagnose kan helpen bij het identificeren van de onderliggende oorzaak van de dementie en het plannen van geschikte behandelingen en ondersteuning.